In Amsterdam Oost staat een zolder vol schatten uit het verleden, die samen historie vanuit zwarte perspectieven vertellen. Verhalen van zwarte verzetsstrijders, pioniers en denkers die vaak nog ontbreken in de geschiedenisboeken. Het zijn de vruchten van The Black Archives, een historisch archief en platform voor bredere perspectieven, waar medeoprichter Miguel Heilbron met passie over vertelt.

Wat is de missie van The Black Archives?

We zien vrijwel overal in de samenleving een dominant perspectief, dat vaak invalshoeken vanuit Europa, 'het Westen' of witte mensen centraal stelt. Dat zie je terug in het onderwijs, in de media, in publieke debatten, in musea, archieven en instituties. Een belangrijke missie van The Black Archives is aandacht vragen voor perspectieven, historie en erfgoed van zwarte mensen: zaken die vaak onderbelicht blijven.

Waar begin je, als er zoveel te vertellen valt?

De focus ligt op mensen uit de Afrikaanse diaspora en hun nakomelingen, waaronder onder andere mensen van Afro-Caribische afkomst. Aan de hand van duizenden boeken, documenten en artefacten belichten we geschiedenis, perspectieven en erfgoed van zwarte mensen. Die komen trouwens voor een groot deel uit persoonlijke collecties van zwarte intellectuelen, schrijvers en activisten.

Welk boek zou iedere Amsterdammer moeten lezen?

Er zijn te veel verschillende titels die ik kan aanraden, we hebben hier zoveel waardevolle boeken. Recentere voorbeelden zijn ‘Witte onschuld’ van Gloria Wekker of ‘Alledaags racisme’ van Philomena Essed. Maar ook documenten die iets vertellen over de geschiedenis van segregatie en politiediscriminatie in Amsterdam. peciaal voor de Amsterdammers raad ik ‘Gids slavernijverleden Amsterdam’ aan van Dienke Hondius, Nancy Jouwe, Dineke Stam en Jennifer Tosch. Daarmee kun je echt links leggen tussen je directe omgeving en sporen van slavernij, met meer dan honderd voorbeelden in Amsterdam. Hier valt bijvoorbeeld het Paleis op de Dam onder – een groot monument uit wat vaak de ‘Gouden Eeuw’ wordt genoemd – maar ook bijvoorbeeld de ambtswoning van de burgemeester. Die gids is er overigens ook voor heel Nederland.

Wat staat er allemaal op de planning?

We zijn een jong initiatief, pas vijf jaar geleden gestart. Maar ondanks dat we al veel hebben bereikt, hebben we nog grotere ambities. Binnenkort openen we onze derde expositie, over de geschiedenis van Vereniging Ons Suriname: de oudste zelforganisatie van Surinamers in Nederland. Net als de OBA viert deze stichting dit jaar haar honderdste verjaardag.

Wat is een hoogtepunt van de samenwerking met Huis van Alle Talen?

Bij The Black Archives tref je mooie boeken en documenten, maar die kunnen bezoekers helaas niet lenen. Door de samenwerking met Huis van Alle Talen komt er een gecureerde collectie beschikbaar in de bibliotheek, met boeken die ook geleend kunnen worden!

Miguel’s keuze ‘De gids slavernijverleden Amsterdam’ is te leen bij Huis van Alle Talen.